2.GÜN - NELERİ, NE SIKLIYOR ERTELİYORSUN?

Erteleme Alışkanlığı: Neleri, Ne Sıklıkla Erteliyoruz ve Nasıl Değiştirebiliriz?

Erteleme, modern yaşamın en yaygın ve sinsi alışkanlıklarından biri. Bugünün işini yarına bırakma eğilimi, kısa vadede rahatlama sağlasa da uzun vadede stres, kaygı ve performans düşüklüğü gibi olumsuz sonuçlara yol açabiliyor. Peki, neleri ve ne sıklıkla erteliyoruz? Bu alışkanlığın arkasındaki nedenler neler ve en önemlisi, bu döngüyü nasıl kırabiliriz?

Neleri Erteliyoruz?

Erteleme, hayatın hemen her alanında karşımıza çıkabilir. İş veya okul hayatında sıkça ertelenen görevler şunlar:

• Zorlu veya Sıkıcı Görevler: Özellikle başlanması göz korkutucu gelen, detaylı araştırma gerektiren projeler veya tekrarlayıcı, motivasyon düşürücü işler ilk akla gelenlerdendir.
• Son Teslim Tarihi Uzak Görevler: "Daha çok zamanım var" yanılgısı, bir raporun yazılmasını veya bir sunumun hazırlanmasını ertelememize neden olur.
• Belirsiz veya Tanımlanmamış Görevler: Ne yapılması gerektiği tam olarak net olmayan işler, beynimizin "nasıl başlasam?" sorusuna yanıt bulamadığı için sıkça ertelenir.
• Geribildirim Gerektiren İşler: Bir meslektaşın yorumu veya bir yöneticinin onayı beklenen işler, kontrolümüz dışındaki faktörlere bağlı olduğu için beklemeye alınır.

Kişisel hayatımızda ise erteleme çok daha geniş bir yelpazeyi kapsar:

• Sağlık ve Bakım: Spor yapmak, sağlıklı beslenmek, doktora gitmek gibi kendimiz için faydalı olan ama anlık çaba gerektiren eylemler sıkça ertelenir.
• Finansal İşler: Bütçe yapmak, faturaları düzenlemek, yatırım kararları almak gibi finansal sorumluluklar genellikle göz ardı edilir.
• Sosyal İlişkiler: Bir arkadaşı aramak, bir davete katılmak gibi sosyal etkileşimler bile bazen ertelenebilir.
• Kişisel Gelişim: Yeni bir dil öğrenmek, bir hobiye başlamak, kitap okumak gibi kişisel büyümeye katkı sağlayacak aktiviteler sürekli ötelenir.

Ne Sıklıkla Erteliyoruz?

Ertelemenin sıklığı kişiden kişiye değişmekle birlikte, birçok kişi için bu, günlük bir mücadele haline gelmiş durumda. Araştırmalar, yetişkinlerin yaklaşık %20'sinin kronik erteleme alışkanlığına sahip olduğunu gösteriyor. Ancak hafif veya ara sıra erteleme eğilimi olanların oranı çok daha yüksek. Öğrenciler arasında bu oran %70'lere kadar çıkabiliyor. Teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte, sosyal medya bildirimleri veya sürekli gelen e-postalar gibi dikkat dağıtıcı unsurlar, erteleme sıklığını daha da artırıyor. Her "şuna da bakayım" dediğimizde, aslında önemli bir işi ertelemiş oluyoruz.

Ertelemenin Arkasındaki Nedenler

Erteleme genellikle tembellikle karıştırılsa da, aslında altında yatan birçok psikolojik neden bulunur:

• Mükemmeliyetçilik: Bir işi en iyi şekilde yapma arzusu, başarısızlık korkusuyla birleşerek işe başlamayı geciktirebilir.
• Başarısızlık Korkusu: Bir görevi yapamayacağından endişelenmek, işe başlamaktan tamamen kaçınmaya neden olabilir.
• Başarı Korkusu: Garip gelebilir ama bazen başarı da yeni sorumluluklar getireceği için ertelenir.
• Görev Belirsizliği: Bir işin nasıl yapılacağı konusunda netliğin olmaması, kafa karışıklığına ve dolayısıyla ertelemeye yol açar.
• Düşük Enerji veya Motivasyon: Yorgunluk veya ilgi eksikliği, görevleri daha çekici alternatiflere ertelememize neden olabilir.
• Anlık Tatmin Arayışı: Zor bir işi bitirmenin uzun vadeli tatminini beklemek yerine, sosyal medyada gezinmek gibi anlık haz veren aktivitelere yönelme.

Erteleme Alışkanlığını Nasıl Değiştirebiliriz?

Erteleme bir kader değil, değiştirilebilir bir alışkanlıktır. İşte size birkaç etkili yöntem:

• Küçük Adımlara Bölün: Büyük ve göz korkutucu görevleri, kolayca tamamlanabilir küçük parçalara ayırın. "İlk paragrafı yaz" veya "bir saat araştırma yap" gibi somut hedefler belirleyin.
• 2 Dakika Kuralı: Eğer bir görevi 2 dakikadan kısa sürede yapabiliyorsanız, hemen yapın. Bu, alışkanlıkları tetikleyen bir başlangıç noktası olabilir.
• Zaman Yönetimi Teknikleri Kullanın: Pomodoro tekniği (25 dakika çalışma, 5 dakika mola) gibi yöntemler, odaklanmayı artırır ve işleri bölerek daha yönetilebilir hale getirir.
• Ödüllendirme Sistemi Kurun: Küçük hedeflere ulaştığınızda kendinizi ödüllendirin. Bu, motivasyonunuzu artıracaktır.
• Dikkat Dağıtıcıları Azaltın: Çalışma ortamınızı düzenleyin, telefon bildirimlerini kapatın ve sosyal medyadan uzak durmak için uygulamalar kullanın.
• Nedenlerinizi Anlayın: Neden ertelediğinizin kök nedenlerini anlamak, bu alışkanlıkla başa çıkmanın ilk adımıdır. Belki de bir görevi bitirmemek, başarısızlık korkunuzu maskelemenin bir yoludur.
• Sorumluluk Ortağı Bulun: Bir arkadaşınızla veya meslektaşınızla hedeflerinizi paylaşın ve birbirinizi motive edin.

Erteleme alışkanlığından kurtulmak, sabır ve tutarlılık gerektiren bir süreçtir. Ancak bu adımları uygulayarak, üretkenliğinizi artırabilir, stresi azaltabilir ve daha tatmin edici bir yaşam sürebilirsiniz. Unutmayın, başlamak bitirmenin yarısıdır.